Ο Φαρέζ είναι πρόσφυγας από τη Συρία. Στο κέντρο φιλοξενίας LM Village στη Μυρσίνη Ηλείας, όπου βρισκόταν όταν είπε τα παραπάνω λόγια, ήταν γνωστός ως «ο Σοφός». Η σίτιση του camp γινόταν, τότε όπως και τώρα, από την εταιρεία Korinthian Palace. Η πολυμελής οικογένεια του Φαρέζ κόστιζε στο ελληνικό κράτος καθημερινά, όπως είπε ο ίδιος, περισσότερα από 60 ευρώ. «Όταν παίρνουμε το φαγητό, είμαι σίγουρος πως δεν αξίζει ούτε 15. Μαγειρεύουν μια φορά για όλη την εβδομάδα, είναι κάτι απαράδεκτο. Τους πρώτους τέσσερις μήνες δεν μας είχαν δώσει μία φορά λαχανικά. Φαντάζομαι πως οι ελληνικές οικογένειες τρώνε λαχανικά, τα οποία είναι και φθηνότερα από τα άλλα είδη», συμπλήρωνε λέγοντας πως το φαγητό κατέληγε στα σκουπίδια.
Πολλοί, όπως ο Φαρέζ, έχουν κατά καιρούς παραπονεθεί «Οι πρόσφυγες της Μυρσίνης διαμαρτύρονται για την κακή ποιότητα του φαγητού», (Best News) στον Δήμο, σε εθελοντές, αλληλέγγυους και ΜΚΟ για την ποιότητα του φαγητού. Αποκλειστικά υπεύθυνες για το ζήτημα της σίτισης, όμως, είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις. Και κάπου εδώ ξεκινούν τα προβλήματα, που δεν έχουν να κάνουν –μόνο– με τη νοστιμιά του φαγητού. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Οι τιμές και οι περιορισμοί:Με τα κέντρα φιλοξενίας ανά τη χώρα υπό την ευθύνη των ελληνικών Αρχών, η διενέργεια των διαγωνισμών για τη σίτιση έχει ανατεθεί στις Ένοπλες Δυνάμεις, στη βάση των νόμων 4368/2016Ο νόμος με τίτλο «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις» και 4412/2016
Ο νόμος με τίτλο «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)».
H τιμή για την κατ' άτομο ημερήσια σίτιση, που καθορίζεται από τις ελληνικές Αρχές, ανέρχεται στα 4,78 ευρώ περιλαμβανομένων των κρατήσεων, δηλαδή 5,78 ευρώ μετά την προσθήκη του ΦΠΑ του 24%. Το 19% της τιμής αφορά το πρωινό, από 39% αντιστοιχεί στο μεσημεριανό και το βραδινό γεύμα και 3% στο νερό. Το κριτήριο με το οποίο η αρμόδια επιτροπή αποφασίζει για τον ανάδοχο, εφόσον βέβαια πληροί τα κριτήρια, είναι το ποσοστό έκπτωσης που δίνει επί της καθορισμένης τιμής.
Παράλληλα, με τη –γνωστή πια– θύελλα αντιδράσεων που ξέσπασε«Καταγγελίες ότι ο διαγωνισμός για τη σίτιση των προσφύγων στα hot-spot είναι “φωτογραφικός”», (Πρώτο Θέμα), όταν οι διατάξεις για τους διαγωνισμούς θεωρήθηκαν φωτογραφικές προς όφελος των μεγάλων εταιρειών catering, έχει μειωθεί ο ελάχιστος απαιτούμενος κύκλος εργασιών των υποψήφιων εταιρειών και ισχύουν μόνο οι εξής δύο περιορισμοί«Οι όροι των διαγωνισμών σίτισης στις δομές φιλοξενίας προσφύγων/μεταναστών», (Left.gr): κάθε μειοδότης μπορεί να αναλάβει έως 4 δομές και να παρέχει σίτιση σε έως 4.300 άτομα συνολικά. Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες καλούνται να προσκομίσουν ορισμένα δικαιολογητικά ποιότητας (ISO, HACCP) κατά την υποβολή της προσφοράς τους, με τα οποία θεωρείται πως διασφαλίζεται η πλήρωση των προϋποθέσεων.
Η περίπτωση του camp στη Μυρσίνη Ηλείας
«Όλη η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί την ανθρωπιστική τραγωδία µε τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες...», αρχίζει το πρακτικό «Ενηµέρωση- λήψη απόφασης αναφορικά µε L M Μυρσίνης», Δήμος Ανδραβίδας-Κυλλήνης της 28ης Μαρτίου 2016, με το οποίο ανακοινώνεται η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης στην Ηλεία να σταθεί αρωγός στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Κατέχοντας το 99% της ιδιοκτησίας και το 50% της χρήσης του παραθεριστικού κέντρου Μυρσίνης LM Village, το οποίο βρίσκεται σε ειδυλλιακή τοποθεσία πάνω στην θάλασσα, αλλά παραμένει αχρησιμοποίητο επί σειρά χρόνων και πλιατσικολογημένο, ο Δήμος αποφασίζει να διαθέσει τους 19 οικίσκους από το σύνολο που μοιράζεται με τον Δήμο Φυλής, για την φιλοξενία οικογενειών από τη Συρία. Γρήγορα διασφαλίζονται και τα υπόλοιπα 19 bungalows και, όταν φτάνουν τα λεωφορεία με τους πρόσφυγες τρεις ημέρες αργότερα, οι απαραίτητες επισκευές έχουν ήδη αρχίσει «O Σύρος δήμαρχος της Ανδραβίδας», (Η Καθημερινή).
Υπεύθυνη για τον χώρο ορίζεται η 117 Πτέρυγα Μάχης της Αεροπορίας, που αναθέτει τη σίτιση σε εταιρεία με την επωνυμία «Korinthian Palace». Πρόκειται για ιδιαίτερα δραστήρια εταιρεία, όχι μόνο στην Κόρινθο αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα. Οι υπηρεσίες της εκτείνονται από τη σίτιση αστυνομικών δυνάμεων, σχολείων και πανεπιστημίων της χώρας, έως την πραγματοποίηση δεξιώσεων και τη διοργάνωση καρναβαλικών συναυλιών με δημοφιλείς καλλιτέχνες.
Στα τέλη του Αυγούστου 2016, όταν ξεσπά το σκάνδαλο «Άνω κάτω ο ΣΥΡΙΖΑ Σερρών για το οικογενειακό catering στους πρόσφυγες», (voria.gr) στον νομό Σερρών με τις καταγγελίες βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάληψη του έργου σίτισης των προσφύγων στο εκεί camp από τοπικό στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος, η Korinthian θα αναλάβει προσωρινά το κέντρο φιλοξενίας στις Σέρρες. Έως σήμερα έχει δραστηριοποιηθεί σε δύο ακόμη camps, στον νομό Αττικής, στα οποία θα αναφερθούμε στην συνέχεια.
H τιμή για την κατ' άτομο ημερήσια σίτιση, που καθορίζεται από τις ελληνικές Αρχές, ανέρχεται στα 4,78 ευρώ περιλαμβανομένων των κρατήσεων, δηλαδή 5,78 ευρώ μετά την προσθήκη του ΦΠΑ του 24%. Το 19% της τιμής αφορά το πρωινό, από 39% αντιστοιχεί στο μεσημεριανό και το βραδινό γεύμα και 3% στο νερό. Το κριτήριο με το οποίο η αρμόδια επιτροπή αποφασίζει για τον ανάδοχο, εφόσον βέβαια πληροί τα κριτήρια, είναι το ποσοστό έκπτωσης που δίνει επί της καθορισμένης τιμής.
 |
| Πρόσφυγες περιμένουν στην ουρά για φαγητό στην Ειδομένη, τον Απρίλιο του 2016. Μετά την ένταξη των προσφύγων σε οργανωμένα camp οι φωτογραφίες είναι δυσεύρετες, λόγω της απαγόρευσης εισόδου δημοσιογράφων σε αυτά. [Daniel Mihailesku/AFP] |
Η περίπτωση του camp στη Μυρσίνη Ηλείας
«Όλη η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί την ανθρωπιστική τραγωδία µε τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες...», αρχίζει το πρακτικό «Ενηµέρωση- λήψη απόφασης αναφορικά µε L M Μυρσίνης», Δήμος Ανδραβίδας-Κυλλήνης της 28ης Μαρτίου 2016, με το οποίο ανακοινώνεται η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης στην Ηλεία να σταθεί αρωγός στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Κατέχοντας το 99% της ιδιοκτησίας και το 50% της χρήσης του παραθεριστικού κέντρου Μυρσίνης LM Village, το οποίο βρίσκεται σε ειδυλλιακή τοποθεσία πάνω στην θάλασσα, αλλά παραμένει αχρησιμοποίητο επί σειρά χρόνων και πλιατσικολογημένο, ο Δήμος αποφασίζει να διαθέσει τους 19 οικίσκους από το σύνολο που μοιράζεται με τον Δήμο Φυλής, για την φιλοξενία οικογενειών από τη Συρία. Γρήγορα διασφαλίζονται και τα υπόλοιπα 19 bungalows και, όταν φτάνουν τα λεωφορεία με τους πρόσφυγες τρεις ημέρες αργότερα, οι απαραίτητες επισκευές έχουν ήδη αρχίσει «O Σύρος δήμαρχος της Ανδραβίδας», (Η Καθημερινή).
Υπεύθυνη για τον χώρο ορίζεται η 117 Πτέρυγα Μάχης της Αεροπορίας, που αναθέτει τη σίτιση σε εταιρεία με την επωνυμία «Korinthian Palace». Πρόκειται για ιδιαίτερα δραστήρια εταιρεία, όχι μόνο στην Κόρινθο αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα. Οι υπηρεσίες της εκτείνονται από τη σίτιση αστυνομικών δυνάμεων, σχολείων και πανεπιστημίων της χώρας, έως την πραγματοποίηση δεξιώσεων και τη διοργάνωση καρναβαλικών συναυλιών με δημοφιλείς καλλιτέχνες.
 |
| Η Korinthian Palace δραστηριοποιείται στην εστίαση από το 2004 και διαθέτει ιδιόκτητους χώρους 20.000 τ.μ. στην Κόρινθο. [korinthianpalace.gr] |
Όταν οι αριθμοί δεν “κολλάνε”
Εξετάζοντας τις συμβάσεις που αφορούν τη σίτιση των προσφύγων στο LM Village στον έναν χρόνο λειτουργίας του, παρατηρεί κανείς το εξής: σχεδόν πάντα οι συμβάσεις φαίνεται να αφορούν την παροχή φαγητού σε περίπου 60 άτομα περισσότερα από αυτά που πραγματικά φιλοξενούνται στον χώρο.
Ο Γιώργος Αγγελόπουλος, εθελοντής συντονιστής του κέντρου της Μυρσίνης επί 12 συνεχείς μήνες, δηλώνει στο inside story πως ο μέγιστος αριθμός ατόμων που φιλοξενήθηκε ποτέ στον χώρο ανήλθε στα 338 άτομα. Η σύμβαση όμως του Απριλίου(Το έγγραφο στη Διαύγεια) 2016 υπογράφεται για 400 άτομα. Ακόμα και αν την αφήσουμε εκτός του υπολογισμού μας, με τη δικαιολογία ότι βρίσκεται χρονικά κοντά στην ημερομηνία ίδρυσης του κέντρου, παρατηρούμε ότι και η κατακύρωση (Το έγγραφο στη Διαύγεια) της 5ης Ιουλίου 2016 αφορά τη σίτιση 400 ατόμων. Η τιμή κατ' άτομο στα 4,72 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και 5,85 με ΦΠΑ, απέχει ελάχιστα λεπτά του ευρώ από το ανώτατο όριο, κάτι που εξηγείται από το γεγονός ότι η Korinthian Palace ήταν ο μόνος συμμετέχων στον αναφερόμενο διαγωνισμό. Ακόμα και αν δεχτούμε ότι την 5η Ιουλίου τα άτομα ήταν 338, τα περισσότερα που φιλοξενήθηκαν ποτέ ταυτόχρονα στο camp, συμπεραίνουμε πως η εταιρεία κέρδιζε 292,64 ευρώ παραπάνω την ημέρα, με τον στρατό να πληρώνει 362,7 παραπάνω ημερησίως, με την πρόσθεση του ΦΠΑ.
Κάνοντας τους υπολογισμούς για τον Ιούλιο, τα έξτρα έξοδα για τον στρατό φαίνεται να ανέρχονται στα 10.881 ευρώ και η εταιρεία να έχει πρόσθετα έσοδα ύψους 8.779 ευρώ. Τον ίδιο αριθμό σιτιζόμενων (400) και την ίδια τιμή (4,72 χωρίς και 5,85 με ΦΠΑ) παρατηρούμε φτάνοντας και στην κατακύρωση (Το έγγραφο στη Διαύγεια) της 31ης Οκτωβρίου 2016.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζει η πιο πρόσφατη σύμβαση. Η σύμβαση της 24ης Φεβρουαρίου 2017
Αυτή τη φορά, στο διαγωνισμό υπάρχουν δύο ακόμη συμμετέχοντες και η Korinthian Palace προσφέρει έκπτωση 28,27%, έναντι της έκπτωσης 17% του δεύτερου διαγωνισμού. Κερδίζει η ίδια και αναλαμβάνει (Το έγγραφο στη Διαύγεια) την σίτιση 220 ατόμων. Την ίδια μέρα όμως, στο Δελτίο Τύπου του Τμήματος Ενημέρωσης Τύπου του ΓΕΕΘΑ, στο κέντρο καταγράφονται"Ανακοίνωση Τύπου", (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) 164 σιτιζόμενοι (οι οποίοι νωρίτερα ήταν 154 και σήμερα φτάνουν τους 161). Στην ερώτηση μας για το πόσες μερίδες καλείται να παραδώσει η εταιρεία καθημερινά, το Korinthian Palace επικαλέστηκε «το απόρρητο των στοιχείων που αφορούν στη συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας», στο οποίο και μας παρέπεμψε. Ο Γιώργος Αγγελόπουλος πάντως δηλώνει πως παραδίδονται τόσες μερίδες, όσες και ο πραγματικός αριθμός των ατόμων, κάτι που άλλωστε επιβεβαιώνουν τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ.
Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως οι πρόσθετες μερίδες αποτελούν δικλείδα ασφαλείας, σε περίπτωση που απροειδοποίητα φτάσουν κι άλλοι πρόσφυγες στο camp. Οι υπεύθυνοι του camp όμως διαβεβαιώνουν πως ο γενικός συντονισμός λειτουργεί άψογα και νέοι πρόσφυγες πράγματι είναι δυνατόν να καταφτάσουν, εφόσον όμως προηγουμένως έχει υπάρξει αποχώρηση άλλων, ισάριθμων. Οι πολύ μικρές αποκλίσεις στους αριθμούς των μερίδων στα δελτία του ΓΕΕΘΑ μάλλον το πιστοποιούν.
Κάτι άλλο που θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς είναι πως οι μερίδες είναι ενδεικτικές, και το νούμερο στην πραγματικότητα είναι χαμηλότερο. Και πάλι, ωστόσο, δεν υπάρχει στο έγγραφο της κατακύρωσης του διαγωνισμού στην Korinthian η υποσημείωση, όπως σε άλλες περιπτώσεις (Ενδεικτική σύμβαση για το κέντρο φιλοξενίας στη Φιλιππιάδα), που αναφέρει πως οι μερίδες μπορούν να αυξομειώνονται μονομερώς, από πλευράς του αναθέτη.
H απάντηση πάντως της Korinthian Palace, σχετικά με την αναντιστοιχία των αριθμών των προσφύγων με τις μερίδες ήταν πως «εμείς οφείλουμε να τηρούμε ευλαβικά την εκάστοτε υπογραφόμενη σύμβαση» και η υπενθύμιση της μη αρμοδιότητάς τους για το εν λόγω ζήτημα.
Δύο κέντρα φιλοξενίας στην Αττική
Μένουμε στις πιο πρόσφατες συμβάσεις. Στις 7 Μαρτίου 2017,κατακυρώνεται (Το έγγραφο) στην Korinthian Palace η «σίτιση 150 αιτούντων άσυλο και ευάλωτων ομάδων πολιτών τρίτων χωρών» στο ΤΟΣΚΕΔΠ Ραφήνας. Τα δελτία Τύπου του ΓΕΕΘΑ των 3 ΜαρτίουΑνακοίνωση Τύπου, (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) και 10 Μαρτίου( Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) αντίστοιχα αναφέρουν 120 σιτιζόμενους. Αυτό δεν είναι τίποτα, θα έλεγε κανείς: μόλις 30 σιτιζόμενοι παραπάνω, από 4,80 ευρώ για τον καθένα τους ημερησίως, τα χαμένα χρήματα ανά ημέρα για το ελληνικό Δημόσιο περιορίζονται στα 144 ευρώ.
Όμως, με επίσημο έγγραφο (Το έγγραφο στη Διαύγεια) της Αεροπορίας (Κέντρο Ετοιμότητας Διασποράς) και ημερομηνία 3 Μαρτίου 2017, ανακοινώνεται η κατακύρωση της παροχής υπηρεσιών σίτισης και για τις παιδικές κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα Νέα Μάκρης. Ο διαγωνισμός αφορά τη σίτιση 200 προσφύγων και πλειοδότρια αναδεικνύεται η Korinthian Palace, που προσφέρει την υψηλότερη έκπτωση. Την ίδια μέρα, το δελτίο Τύπου του ΓΕΕΘΑ καταγράφει Δελτίο Τύπου, (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) 109 σιτιζόμενους, όπως και την επόμενη εβδομάδα, στις 10 Μαρτίου (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας).
Το ζήτημα θα ήταν τα χαμένα χρήματα από την σίτιση των –χοντρικά– 100 “αόρατων” ατόμων ανά καταγραφή, κόστους 3,73 ευρώ ανά άτομο καθημερινά για το Δημόσιο. Η απάντηση του Korinthian Palace στην ερώτησή μας, όμως, παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Όπως σημειώνει, «εδώ και αρκετούς μήνες, η εταιρεία μας δεν σιτίζει τους πρόσφυγες στις παιδικές κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα Νέας Μάκρης, στον νομό Αττικής». Υπενθυμίζουμε ότι ο τελευταίος διαγωνισμός κατακυρώθηκε στις 3 Μαρτίου, πριν από μερικές μόνον ημέρες.
Και αφού “ζεσταθήκαμε”, ας εξετάσουμε και μια περίπτωση όπου τα ποσά είναι πολύ μεγαλύτερα.
Ένα (άλλο) κορινθιακό catering πηγαίνει βόρεια
Οι συνθήκες της σίτισης των προσφύγων που βρίσκονται στα Ιωάννινα παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με εκείνες που εξετάσαμε ήδη, όχι μοναχά επειδή και εκεί οι πρόσφυγες έχουν διαμαρτυρηθεί έντονα, μεταξύ άλλων«Επιστολή του ΔΣ του ΔΣΙ προς τα Τοπικά Συντονιστικά Κέντρα Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης», (Δικηγορικός Σύλλογος Ιωαννίνων), για την ποιότητα της σίτισής «Απέχουν από την σίτιση οι πρόσφυγες στα Δολιανά», (Epirus Post) τους.
Πέντε είναι τα κέντρα (Ο διαδικτυακός χάρτης της Ύπατης Αρμοστείας με τα κέντρα φιλοξενίας ανά την Ελλάδα) που έχουν λειτουργήσει έως σήμερα στον νομό Ιωαννίνων και βρίσκονται σε Δολιανά, Κατσικά, Φιλιππιάδα, Τσεπέλοβο και Κόνιτσα. Μία από τις εταιρείες που έχουν δραστηριοποιηθεί στην περιοχή είναι η Πιετρής Εστίαση Α.Ε (Η ιστοσελίδα). Η εταιρεία εδρεύει επίσης στην Κόρινθο και είναι εξίσου δραστήρια με την συντοπίτισσά της, παρέχοντας τις υπηρεσίες της σε ένα αν μη τι άλλο εκλεκτό πελατολόγιοH παρουσίαση των πελατών στην ιστοσελίδα της «Πιετρής», αποτελούμενο από δημόσιους οργανισμούς, ιδρύματα και μεγάλες εταιρείες. Μια άλλη εταιρεία που έχει αναλάβει τη σίτιση στην περιοχή είναι η Άνοστρον ΑΕΕ.
Ακριβώς έναν μήνα μετά, στις 6 Ιουλίου, μία άλλη προδικαστική προσφυγή της Πιετρής κρίνεται αβάσιμη (Το έγγραφο στη Διαύγεια). Την σίτιση των 1.450, πλέον, προσφύγων των Δολιανών και του Κατσικά, αναλαμβάνει η Άνοστρον, επιχείρηση της βορείου Ελλάδας. Η τιμή με το ΦΠΑ είναι στα 4,51 ευρώ. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, στην Πιετρής κατακυρώνεται (Το έγγραφο στη Διαύγεια) για 30 ημέρες η σίτιση 1.700 προσφύγων, με τιμή 5,86 περιλαμβανομένου ΦΠΑ.
Όταν πιάνουν τα κρύα, όμως, οι δύο εταιρείες έρχονται “πιο κοντά” η μία στην άλλη.
Όταν συνεργάζονται οι ανταγωνιστές
Στην κατακύρωση της παροχής σίτισης της 4ης Νοεμβρίου 2016, Πιέτρης και Άνοστρον φέρονται να έχουν συμμετάσχει στον σχετικό διαγωνισμό ως «ένωση εταιρειών». Στην ένωσή τους ανατίθεται η σίτιση 1.300 ατόμων σε Δολιανά, Κατσικά και Τσεπέλοβο, προς 4,72 ευρώ δίχως ΦΠΑ (δηλαδή έχοντας προσφέρει έκπτωση μόλις έξι λεπτών του ευρώ, στην προ ΦΠΑ τιμή).
Στις 9 ΔεκεμβρίουΤο έγγραφο στη Διαύγεια, όπως και στις 28 (Το έγγραφο στη Διαύγεια) του ίδιου μήνα, και πάλι κατακυρώνεται στην εν λόγω ένωση οικονομικών φορέων η σίτιση 600 προσφύγων σε Δολιανά και Κατσικά προς 4,73 χωρίς ΦΠΑ. Έκπτωση πέντε λεπτών, αυτή τη φορά.
Κάτι ακόμα πιο ενδιαφέρον με τις δύο συμβάσεις στις αρχές και τα τέλη του Δεκεμβρίου, είναι πως εκείνη την εποχή, το ένα εκ των δύο κέντρων, του Κατσικά Ιωαννίνων, έχει τερματίσει τη λειτουργία του! Όπως επιβεβαιώνει στο inside story η Στέλλα Νάνου, υπεύθυνη επικοινωνίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οι τελευταίοι 166 πρόσφυγες αποχώρησαν από τον Κατσικά στα τέλη του Δεκεμβρίου. Η κα. Νάνου συμπληρώνει πως, ως είθισται στα σχετικά προγράμματα της Ύπατης Αρμοστείας, η οποία έχει μεταφέρει την πλειοψηφία των προσφύγων του νομού Ιωαννίνων σε ξενοδοχεία, μεταξύ άλλων, της Κόνιτσας, της Πάτρας και των Γρεβενών, στους ξενοδόχους ανατίθεται και η σίτιση των προσφύγων. Είτε με δικά τους μέσα, είτε με catering που θα πρέπει οι ίδιοι να αναθέσουν, εάν δεν έχουν εκείνοι τις υποδομές.
Από τις 5 Ιανουαρίου (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) έως και σήμερα (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας), σύμφωνα με τα Δελτία Τύπου του ΓΕΕΘΑ, ο αριθμός των ατόμων του πρώην κέντρου Κατσικά που σιτίζονται είναι μηδενικός. Οι δε σιτιζόμενοι του κέντρου των Δολιανών, στο ίδιο διάστημα, ξεκινούν από τους 138 για να φτάσουν στους 118 σήμερα. Εξακολουθούν όμως να κατακυρώνονται διαγωνισμοί σίτισης για 600 ή 550 άτομα, όπως θα δούμε παρακάτω.
Οι πρόσφυγες φεύγουν, οι συμβάσεις συνεχίζονται
Πιο συγκεκριμένα, στις 27 Ιανουαρίου 2017, κατακυρώνεται (Το έγγραφο) η σίτιση 600 προσφύγων στα κέντρα φιλοξενίας των Δολιανών και του Κατσικά, στην ένωση οικονομικών φορέων Πιετρής και Άνοστρον, με ελάχιστη έκπτωση (4,73 άνευ ΦΠΑ, απ' τα 4,78) και για 29 ημέρες. Την ίδια ημέρα, το Δελτίο Τύπου του ΓΕΕΘΑ αναφέρει "Ανακοίνωση Τύπου", Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυναςσίτιση 138 ατόμων στα Δολιανά και 0 στον Κατσικά.
Εξετάζοντας τις συμβάσεις που αφορούν τη σίτιση των προσφύγων στο LM Village στον έναν χρόνο λειτουργίας του, παρατηρεί κανείς το εξής: σχεδόν πάντα οι συμβάσεις φαίνεται να αφορούν την παροχή φαγητού σε περίπου 60 άτομα περισσότερα από αυτά που πραγματικά φιλοξενούνται στον χώρο.
Ο Γιώργος Αγγελόπουλος, εθελοντής συντονιστής του κέντρου της Μυρσίνης επί 12 συνεχείς μήνες, δηλώνει στο inside story πως ο μέγιστος αριθμός ατόμων που φιλοξενήθηκε ποτέ στον χώρο ανήλθε στα 338 άτομα. Η σύμβαση όμως του Απριλίου(Το έγγραφο στη Διαύγεια) 2016 υπογράφεται για 400 άτομα. Ακόμα και αν την αφήσουμε εκτός του υπολογισμού μας, με τη δικαιολογία ότι βρίσκεται χρονικά κοντά στην ημερομηνία ίδρυσης του κέντρου, παρατηρούμε ότι και η κατακύρωση (Το έγγραφο στη Διαύγεια) της 5ης Ιουλίου 2016 αφορά τη σίτιση 400 ατόμων. Η τιμή κατ' άτομο στα 4,72 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και 5,85 με ΦΠΑ, απέχει ελάχιστα λεπτά του ευρώ από το ανώτατο όριο, κάτι που εξηγείται από το γεγονός ότι η Korinthian Palace ήταν ο μόνος συμμετέχων στον αναφερόμενο διαγωνισμό. Ακόμα και αν δεχτούμε ότι την 5η Ιουλίου τα άτομα ήταν 338, τα περισσότερα που φιλοξενήθηκαν ποτέ ταυτόχρονα στο camp, συμπεραίνουμε πως η εταιρεία κέρδιζε 292,64 ευρώ παραπάνω την ημέρα, με τον στρατό να πληρώνει 362,7 παραπάνω ημερησίως, με την πρόσθεση του ΦΠΑ.
Κάνοντας τους υπολογισμούς για τον Ιούλιο, τα έξτρα έξοδα για τον στρατό φαίνεται να ανέρχονται στα 10.881 ευρώ και η εταιρεία να έχει πρόσθετα έσοδα ύψους 8.779 ευρώ. Τον ίδιο αριθμό σιτιζόμενων (400) και την ίδια τιμή (4,72 χωρίς και 5,85 με ΦΠΑ) παρατηρούμε φτάνοντας και στην κατακύρωση (Το έγγραφο στη Διαύγεια) της 31ης Οκτωβρίου 2016.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζει η πιο πρόσφατη σύμβαση. Η σύμβαση της 24ης Φεβρουαρίου 2017
Αυτή τη φορά, στο διαγωνισμό υπάρχουν δύο ακόμη συμμετέχοντες και η Korinthian Palace προσφέρει έκπτωση 28,27%, έναντι της έκπτωσης 17% του δεύτερου διαγωνισμού. Κερδίζει η ίδια και αναλαμβάνει (Το έγγραφο στη Διαύγεια) την σίτιση 220 ατόμων. Την ίδια μέρα όμως, στο Δελτίο Τύπου του Τμήματος Ενημέρωσης Τύπου του ΓΕΕΘΑ, στο κέντρο καταγράφονται"Ανακοίνωση Τύπου", (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) 164 σιτιζόμενοι (οι οποίοι νωρίτερα ήταν 154 και σήμερα φτάνουν τους 161). Στην ερώτηση μας για το πόσες μερίδες καλείται να παραδώσει η εταιρεία καθημερινά, το Korinthian Palace επικαλέστηκε «το απόρρητο των στοιχείων που αφορούν στη συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας», στο οποίο και μας παρέπεμψε. Ο Γιώργος Αγγελόπουλος πάντως δηλώνει πως παραδίδονται τόσες μερίδες, όσες και ο πραγματικός αριθμός των ατόμων, κάτι που άλλωστε επιβεβαιώνουν τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ.
Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως οι πρόσθετες μερίδες αποτελούν δικλείδα ασφαλείας, σε περίπτωση που απροειδοποίητα φτάσουν κι άλλοι πρόσφυγες στο camp. Οι υπεύθυνοι του camp όμως διαβεβαιώνουν πως ο γενικός συντονισμός λειτουργεί άψογα και νέοι πρόσφυγες πράγματι είναι δυνατόν να καταφτάσουν, εφόσον όμως προηγουμένως έχει υπάρξει αποχώρηση άλλων, ισάριθμων. Οι πολύ μικρές αποκλίσεις στους αριθμούς των μερίδων στα δελτία του ΓΕΕΘΑ μάλλον το πιστοποιούν.
Κάτι άλλο που θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς είναι πως οι μερίδες είναι ενδεικτικές, και το νούμερο στην πραγματικότητα είναι χαμηλότερο. Και πάλι, ωστόσο, δεν υπάρχει στο έγγραφο της κατακύρωσης του διαγωνισμού στην Korinthian η υποσημείωση, όπως σε άλλες περιπτώσεις (Ενδεικτική σύμβαση για το κέντρο φιλοξενίας στη Φιλιππιάδα), που αναφέρει πως οι μερίδες μπορούν να αυξομειώνονται μονομερώς, από πλευράς του αναθέτη.
H απάντηση πάντως της Korinthian Palace, σχετικά με την αναντιστοιχία των αριθμών των προσφύγων με τις μερίδες ήταν πως «εμείς οφείλουμε να τηρούμε ευλαβικά την εκάστοτε υπογραφόμενη σύμβαση» και η υπενθύμιση της μη αρμοδιότητάς τους για το εν λόγω ζήτημα.
Δύο κέντρα φιλοξενίας στην Αττική
Μένουμε στις πιο πρόσφατες συμβάσεις. Στις 7 Μαρτίου 2017,κατακυρώνεται (Το έγγραφο) στην Korinthian Palace η «σίτιση 150 αιτούντων άσυλο και ευάλωτων ομάδων πολιτών τρίτων χωρών» στο ΤΟΣΚΕΔΠ Ραφήνας. Τα δελτία Τύπου του ΓΕΕΘΑ των 3 ΜαρτίουΑνακοίνωση Τύπου, (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) και 10 Μαρτίου( Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) αντίστοιχα αναφέρουν 120 σιτιζόμενους. Αυτό δεν είναι τίποτα, θα έλεγε κανείς: μόλις 30 σιτιζόμενοι παραπάνω, από 4,80 ευρώ για τον καθένα τους ημερησίως, τα χαμένα χρήματα ανά ημέρα για το ελληνικό Δημόσιο περιορίζονται στα 144 ευρώ.
Όμως, με επίσημο έγγραφο (Το έγγραφο στη Διαύγεια) της Αεροπορίας (Κέντρο Ετοιμότητας Διασποράς) και ημερομηνία 3 Μαρτίου 2017, ανακοινώνεται η κατακύρωση της παροχής υπηρεσιών σίτισης και για τις παιδικές κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα Νέα Μάκρης. Ο διαγωνισμός αφορά τη σίτιση 200 προσφύγων και πλειοδότρια αναδεικνύεται η Korinthian Palace, που προσφέρει την υψηλότερη έκπτωση. Την ίδια μέρα, το δελτίο Τύπου του ΓΕΕΘΑ καταγράφει Δελτίο Τύπου, (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) 109 σιτιζόμενους, όπως και την επόμενη εβδομάδα, στις 10 Μαρτίου (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας).
Το ζήτημα θα ήταν τα χαμένα χρήματα από την σίτιση των –χοντρικά– 100 “αόρατων” ατόμων ανά καταγραφή, κόστους 3,73 ευρώ ανά άτομο καθημερινά για το Δημόσιο. Η απάντηση του Korinthian Palace στην ερώτησή μας, όμως, παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Όπως σημειώνει, «εδώ και αρκετούς μήνες, η εταιρεία μας δεν σιτίζει τους πρόσφυγες στις παιδικές κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα Νέας Μάκρης, στον νομό Αττικής». Υπενθυμίζουμε ότι ο τελευταίος διαγωνισμός κατακυρώθηκε στις 3 Μαρτίου, πριν από μερικές μόνον ημέρες.
Και αφού “ζεσταθήκαμε”, ας εξετάσουμε και μια περίπτωση όπου τα ποσά είναι πολύ μεγαλύτερα.
Ένα (άλλο) κορινθιακό catering πηγαίνει βόρεια
Οι συνθήκες της σίτισης των προσφύγων που βρίσκονται στα Ιωάννινα παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με εκείνες που εξετάσαμε ήδη, όχι μοναχά επειδή και εκεί οι πρόσφυγες έχουν διαμαρτυρηθεί έντονα, μεταξύ άλλων«Επιστολή του ΔΣ του ΔΣΙ προς τα Τοπικά Συντονιστικά Κέντρα Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης», (Δικηγορικός Σύλλογος Ιωαννίνων), για την ποιότητα της σίτισής «Απέχουν από την σίτιση οι πρόσφυγες στα Δολιανά», (Epirus Post) τους.
Πέντε είναι τα κέντρα (Ο διαδικτυακός χάρτης της Ύπατης Αρμοστείας με τα κέντρα φιλοξενίας ανά την Ελλάδα) που έχουν λειτουργήσει έως σήμερα στον νομό Ιωαννίνων και βρίσκονται σε Δολιανά, Κατσικά, Φιλιππιάδα, Τσεπέλοβο και Κόνιτσα. Μία από τις εταιρείες που έχουν δραστηριοποιηθεί στην περιοχή είναι η Πιετρής Εστίαση Α.Ε (Η ιστοσελίδα). Η εταιρεία εδρεύει επίσης στην Κόρινθο και είναι εξίσου δραστήρια με την συντοπίτισσά της, παρέχοντας τις υπηρεσίες της σε ένα αν μη τι άλλο εκλεκτό πελατολόγιοH παρουσίαση των πελατών στην ιστοσελίδα της «Πιετρής», αποτελούμενο από δημόσιους οργανισμούς, ιδρύματα και μεγάλες εταιρείες. Μια άλλη εταιρεία που έχει αναλάβει τη σίτιση στην περιοχή είναι η Άνοστρον ΑΕΕ.
 |
| Οι εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Κόρινθο. [pietrisgroup.com] |
Τον Ιούνιο του 2016, η Πιετρής Εστίαση ΑΕ υποβάλλει (Το έγγραφο στη Διαύγεια) ένσταση-προδικαστική προσφυγή κατά της 8ης ΜΠ Ταξιαρχίας, που χειρίζεται τον διαγωνισμό για την σίτιση συνολικά 1.700 προσφύγων σε Δολιανά, Κατσικά και Τσεπέλοβο. Επιτυγχάνει τη μεταβολή της ημερομηνίας ανοίγματος των οικονομικών προσφορών των συμμετεχουσών επιχειρήσεων κατά δύο ημέρες, διασφαλίζοντας τελικά τη δυνατότητα συμμετοχής της. Στην Πιετρής τελικά ανατίθεται η σίτιση των προσφύγων με τιμή, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ, στα 4,68 ευρώ/άτομο.
Ακριβώς έναν μήνα μετά, στις 6 Ιουλίου, μία άλλη προδικαστική προσφυγή της Πιετρής κρίνεται αβάσιμη (Το έγγραφο στη Διαύγεια). Την σίτιση των 1.450, πλέον, προσφύγων των Δολιανών και του Κατσικά, αναλαμβάνει η Άνοστρον, επιχείρηση της βορείου Ελλάδας. Η τιμή με το ΦΠΑ είναι στα 4,51 ευρώ. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, στην Πιετρής κατακυρώνεται (Το έγγραφο στη Διαύγεια) για 30 ημέρες η σίτιση 1.700 προσφύγων, με τιμή 5,86 περιλαμβανομένου ΦΠΑ.
Όταν πιάνουν τα κρύα, όμως, οι δύο εταιρείες έρχονται “πιο κοντά” η μία στην άλλη.
Όταν συνεργάζονται οι ανταγωνιστές
Στην κατακύρωση της παροχής σίτισης της 4ης Νοεμβρίου 2016, Πιέτρης και Άνοστρον φέρονται να έχουν συμμετάσχει στον σχετικό διαγωνισμό ως «ένωση εταιρειών». Στην ένωσή τους ανατίθεται η σίτιση 1.300 ατόμων σε Δολιανά, Κατσικά και Τσεπέλοβο, προς 4,72 ευρώ δίχως ΦΠΑ (δηλαδή έχοντας προσφέρει έκπτωση μόλις έξι λεπτών του ευρώ, στην προ ΦΠΑ τιμή).
Στις 9 ΔεκεμβρίουΤο έγγραφο στη Διαύγεια, όπως και στις 28 (Το έγγραφο στη Διαύγεια) του ίδιου μήνα, και πάλι κατακυρώνεται στην εν λόγω ένωση οικονομικών φορέων η σίτιση 600 προσφύγων σε Δολιανά και Κατσικά προς 4,73 χωρίς ΦΠΑ. Έκπτωση πέντε λεπτών, αυτή τη φορά.
Κάτι ακόμα πιο ενδιαφέρον με τις δύο συμβάσεις στις αρχές και τα τέλη του Δεκεμβρίου, είναι πως εκείνη την εποχή, το ένα εκ των δύο κέντρων, του Κατσικά Ιωαννίνων, έχει τερματίσει τη λειτουργία του! Όπως επιβεβαιώνει στο inside story η Στέλλα Νάνου, υπεύθυνη επικοινωνίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οι τελευταίοι 166 πρόσφυγες αποχώρησαν από τον Κατσικά στα τέλη του Δεκεμβρίου. Η κα. Νάνου συμπληρώνει πως, ως είθισται στα σχετικά προγράμματα της Ύπατης Αρμοστείας, η οποία έχει μεταφέρει την πλειοψηφία των προσφύγων του νομού Ιωαννίνων σε ξενοδοχεία, μεταξύ άλλων, της Κόνιτσας, της Πάτρας και των Γρεβενών, στους ξενοδόχους ανατίθεται και η σίτιση των προσφύγων. Είτε με δικά τους μέσα, είτε με catering που θα πρέπει οι ίδιοι να αναθέσουν, εάν δεν έχουν εκείνοι τις υποδομές.
Από τις 5 Ιανουαρίου (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) έως και σήμερα (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας), σύμφωνα με τα Δελτία Τύπου του ΓΕΕΘΑ, ο αριθμός των ατόμων του πρώην κέντρου Κατσικά που σιτίζονται είναι μηδενικός. Οι δε σιτιζόμενοι του κέντρου των Δολιανών, στο ίδιο διάστημα, ξεκινούν από τους 138 για να φτάσουν στους 118 σήμερα. Εξακολουθούν όμως να κατακυρώνονται διαγωνισμοί σίτισης για 600 ή 550 άτομα, όπως θα δούμε παρακάτω.
Οι πρόσφυγες φεύγουν, οι συμβάσεις συνεχίζονται
Πιο συγκεκριμένα, στις 27 Ιανουαρίου 2017, κατακυρώνεται (Το έγγραφο) η σίτιση 600 προσφύγων στα κέντρα φιλοξενίας των Δολιανών και του Κατσικά, στην ένωση οικονομικών φορέων Πιετρής και Άνοστρον, με ελάχιστη έκπτωση (4,73 άνευ ΦΠΑ, απ' τα 4,78) και για 29 ημέρες. Την ίδια ημέρα, το Δελτίο Τύπου του ΓΕΕΘΑ αναφέρει "Ανακοίνωση Τύπου", Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυναςσίτιση 138 ατόμων στα Δολιανά και 0 στον Κατσικά.
 |
| Πρόσφυγες και μέλη ΜΚΟ μαγειρεύουν στον Κάτσικα τον Μάιο του 2016. [Violeta Palazon/CITIZENSIDE] |
Στις 24 Φεβρουαρίου, με τον Κατσικά πάντα κλειστό, κι ενώ στα Δολιανά σιτίζονται μόλις 118 πρόσφυγες πλέον (Ανακοίνωση Τύπου, Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας), οι δύο εταιρείες αναλαμβάνουν (Το έγγραφο) από κοινού τη σίτιση 550 προσφύγων στα δύο κέντρα με την ίδια ακριβώς τιμή και χρονική διάρκεια τις 30 ημέρες του Μαρτίου. Στην επικοινωνία μας με τον χειριστή του θέματος από πλευράς της 8ης Μ.Π. Ταξιαρχίας, που είναι υπεύθυνος για τα δύο κέντρα, δεν κατέστη δυνατό να λάβουμε περαιτέρω εξηγήσεις. Μας αναφέρθηκε μόνο πως «μπορεί να έρθουν και άλλοι». Στις τελευταίες εβδομαδιαίες μετρήσεις, περιλαμβανομένης της πιο πρόσφατης, οι πρόσφυγες που σιτίζονται εξακολουθούν να είναι 118. Τα διάφορα τμήματα του ΓΕΕΘΑ, από τα οποία προσπαθήσαμε να λάβουμε μια σχετική ενημέρωση, μας παρέπεμπαν το ένα στο άλλο.Εάν σιτίζονται 432 “αόρατοι” πρόσφυγες καθημερινά, λοιπόν, τα πρόσθετα έσοδα που αντιστοιχούν στην ένωση Πιετρής-Άναστρον ανέρχονται στα 2.043 ευρώ ημερησίως. Ή αλλιώς, στα 61.301 ευρώ για τον Μάρτιο, αφήνοντας τον Φεβρούαριο και τον Ιανουάριο έξω, με τον στρατό τον Μάρτιο να πληρώνει έξτρα 76.013 ευρώ. Από την εταιρεία Άναστρον δεν λάβαμε απάντηση στις ερωτήσεις για τον αριθμό των σιτιζομένων, ενώ ήταν κατά τη διάρκεια δεύτερης τηλεφωνικής μας επικοινωνίας με την 8η Μ.Π. Ταξιαρχία που, παραδόξως θα έλεγε κανείς, πληροφορηθήκαμε ότι η εταιρεία Πιετρής είχε λάβει τις ερωτήσεις μας. Απάντηση πάντως απ΄την ίδια την εταιρεία δεν λάβαμε ποτέ.
Πίσω στη Μυρσίνη...
Κορυφαίος αξιωματούχος δήλωσε ("The Refugee Archipelago: The Inside Story of What Went Wrong in Greece", News Deeply) πρόσφατα σε δημοσιογράφο πως, στη διαχείριση του προσφυγικού, «τα 70 από κάθε 100 δολάρια που έχουν ξοδευτεί, έχουν σπαταληθεί». Το κέντρο φιλοξενίας LM Village, που έχει χαρακτηριστεί πρότυπο«Πρότυπο φιλοξενίας το “χωριό” της Μυρσίνης», (Η Εφημερίδα των Συντακτών), λειτουργεί χωρίς να έχει δοθεί καμία οικονομική βοήθεια στον Δήμο ή να έχει διοριστεί εκεί κάποιος από τους χιλιάδες ωφελούμενους που διορίστηκαν μέσω ΑΣΕΠ.
Επιβιώνει, κατά βάση, χάρη στο φιλότιμο: του άμισθου συντονιστή Γιώργου Αγγελόπουλου, του δημάρχου και της γυναίκας του που βοηθούν ως ιατροί, του Ιατρικού Συλλόγου της περιοχής, του Ερυθρού Σταυρού και των Γιατρών του Κόσμου, της τοπικής κοινωνίας, των ξένων και μη εθελοντών. Και των συλλογικοτήτων, όπως η Πύρνα (Η ιστοσελίδα), που πρόσφερε τον εξοπλισμό, ώστε να μπορούν οι πρόσφυγες όπως ο Φαρέζ να μαγειρεύουν οι ίδιοι το φαγητό τους.
Στα τέλη Οκτωβρίου, ένα βρέφος 18 μηνών έχασε τη ζωή του μέσα στο κέντρο. Είχε ξεφύγει από τον πόλεμο, αλλά πνίγηκε σε μια πισίνα γεμάτη βρόχινο νερό. Τότε, όπως και σήμερα, στη Μυρσίνη δεν υπήρχε σταθερή φύλαξη που θα μπορούσε ίσως να βοηθήσει, όπως δεν υπάρχει διερμηνέας ή μόνιμη ιατρική μονάδα.Λεφτά, λοιπόν, για τους αόρατους πρόσφυγες υπάρχουν, όχι όμως για την κάλυψη πραγματικών και μόνιμων αναγκών των υπολοίπων. Είναι αυτονόητο πως τα κέντρα φιλοξενίας που παρουσιάσαμε δεν είναι τα μόνα όπου κάποια χρήματα σπαταλούνται δίχως αντίκρισμα. Εξίσου αυτονόητο όμως είναι, πως δεν θα χρειαζόταν δα και σισύφειος προσπάθεια για να γίνει καλύτερη διαχείριση των πόρων, τόσους μήνες μετά. Καμια φορά, λοιπόν, τα οργανωτικά “λάθη” κοστίζουν. Ακόμη και ανθρώπινες ζωές.
ΠΗΓΗ: https://insidestory.gr/article/anyparktoi-prosfyges-etaireies-catering?token=NOG54I3990&utm_source=insideStory&utm_campaign=0ff80f84f0-unsubscribed20170325&utm_medium=email&utm_term=0_52e9cf69f7-0ff80f84f0-126141305&ct=t%28unsubscribed_Newsletter_25_3_2017%29
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου